«Τι καρπαζώνεις, κύριος, µαζί τον έχουµε τον σβέρκο;»

Εκτυπώστε την ανάρτηση!

Του Δημ. Δανίκα

(δημοσιεύτηκε στα Νέα στις 4/5/2011)

Γιατί ταυτιζόµαστε; Γιατί κι αυτός όπως ο απλός Ελληνας ήταν λαθρεπιβάτης της ζωής, της εργασίας και κάθε κοινωνικής διαδικασίας Ο Θανάσης είναι εσύ, αυτός, όλοι εκείνοι που µε νύχια και µε δόντια αγωνίστηκαν να επιβιώσουν µέσα στα ερείπια µιας µετεµφυλιακής βασανισµένης Ελλάδας. 

Μεγάλη πλάνη και µέγιστο λάθος όποιος τον κατατάξει στην συντεχνία των ηθοποιών. Ο Θανάσης ουδεµία σχέση µε την υποκριτική τέχνη. Δύο κόσµοι διαφορετικοί. Γιατί έπαιζε τον εαυτό του. Γιατί έπαιζε µε το κύτταρό του. Γιατί τα εργαλεία του ήταν ο µόχθος, η εξορία, η ταλαιπωρία, η πονηρία, η πλάκα, ο χαβαλές, τα κόλπα, όλα εκείνα τα µικρά τερτίπια. Ολα αυτά που συνιστούν την καθηµερινή µάχη για την επιβίωση απέναντι σε µια εξουσία εχθρική και µισητή.

Γι’ αυτό το τρεχαλητό του ήταν το σήµα κατατεθέν του. Να λακίσει από τους δανειστές του. Να ξεγλιστρήσει από την τσιµπίδα του µπάτσου.

Να γλιτώσει από το βάσανό του. Να ξεφύγει ακόµα και από τη σκιά του. Γι’ αυτό η φράση του «καλέ µου άνθρωπε» είχε διπλή σηµασία. Από τη µια, γιατί το εννοούσε. Οταν φυσικά επικοινωνούσε µε τους συνανθρώπους του. Με τα φτωχαδάκια, τους φτωχοπρόδροµους. Από την άλλη, για να κολακέψει τον αντίπαλο, τον εχθρό, τον δανειστή του. Και ταυτόχρονα γιατί έτσι εξέφραζε το όνειρό του. Να ζήσουµε ταπεινά. Απλά. Ανθρώπινα. Με αλληλεγγύη. Με ένα κοµµάτι ψωµί, ένα ζεστό πιάτο, ένα κεραµίδι πάνω από το κεφάλι µας και µερικά φράγκα στην τσέπη µας.Η ουτοπία του Θανάση είναι η αυταπάτη του κάθε απλού πολίτη. Το έδειχνε µε τις πράξεις του. Με την προσφορά του. Με τη γενναιοδωρία του. Με τα κοµµάτια από το τρεχαλητό του.

Γι’ αυτό όταν µε ρωτάνε ποιες οι καλύτερες ταινίες του, δεν βρίσκω τίτλους να απαντήσω. Τι να πω τώρα;«Ψηλά τα χέρια Χίτλερ»; «Ο Θανάσης πήρε τ’ όπλο του»; Οχι µόνο αυτές. Ολες οι κωµωδίες του. Ολο το τρεχαλητό του. Γιατί ελάχιστη σηµασία η σκηνοθεσία. Ελάχιστη ακόµα και το σενάριο. Ο Βέγγος ήταν από µόνος του µια ποταµιαία επανάληψη του ίδιου ρόλου. Καταφρονεµένος. Ταλαιπωρηµένος. Καρπαζοεισπράκτορας. Αφραγκος. Μικροκοµπιναδόρος. Ανώνυµος. Παράνοµος. Καραγκιόζης. «Τι καρπαζώνεις, κύριος, µαζί τον έχουµε τον σβέρκο;» (αξέχαστη η ατάκα από τον «Γαµπρό για κλάµατα» του Κώστα Καραγιάννη). 

Ο απλός καθηµερινός µικρός αλλά ακατάβλητος Ελληνας. Να ‘στε σίγουροι. Ο Γιώργος. Ο Αντώνης. Ολοι οι πολιτικοί, οι άρχοντες, οι σπουδαίοι, κάποτε και αυτοί θα «εξαφανιστούν» χωρίς να αφήσουν ούτε µισό ίχνος στην Ιστορία. Οµως όσα ξερονήσια και να ανοίξουν. Οσα Μνηµόνια και να πέσουν. Οσοι δήµιοι και να ορµήσουν. Οσα µέτρα και να έρθουν. Οσες επιδηµίες και να επιπέσουν. Ο,τι και να γίνει, ο φτωχός µεροκαµατιάρης λαός, ο Θανάσης δηλαδή, θα µείνει. Αυτή και η δική µου προµετωπίδα στην σηµερινή του κηδεία. Οπως περίπου λέει και το τραγούδι. Οι εξουσίες πέφτουν, ο Θανάσης µένει!